ﻫﻨﺮ ﯾﮑﯽ از ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ ﺟﻠﻮه ﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﺑﺸﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮ ﺣﯿﺎت اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎﯾﻪ اﻓﮑﻨﺪه و آﺛﺎر ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن آن در ﻫﺮ ﺳﺮزﻣﯿﻦ و ﺗﻤﺪﻧﯽ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺗﺎرﯾﺦ ﻫﻨﺮ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﺛﺎر ﻫﻨﺮي و ﺟﻠﻮه ﻫﺎي آن، ﺳﯿﻤﺎي روﺷﻨﯽ از ﺗﻤﺪن و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺸﺮي، در ﺳﺮزﻣﯿﻨﻬﺎي ﮐﻬﻦ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬارده اﻧﺪ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﺑﺸﺮي در ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر رﺳﯿﺪه و ﻟﺰوﻣﺎً ﺗﻮﺳـﻂ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن رواج ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﯾﮑﯽ از دوران هاي ﺷﮑﻮﻫﻤﻨﺪ ﺗﺎرﯾﺦ ﻫﻨﺮ و ﯾﮑﯽ از ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮﯾﻦ دﺳﺘﺎوردﻫﺎي ﺑﺸﺮي در ﻋﺮﺻﻪ ﻫﻨﺮي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ آﯾﺪ و ﺷﺎﻣﻞ اﻧﻮاع ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ از ﻫﻨﺮﻫﺎ، ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻌﻤﺎري، ﺧوشنویسی، ﻧﻘﺎﺷﯽ، ﺳﻔﺎل، ﻓﻠﺰ و … ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﻧﻈﺮات، ﻋﻼﯾﻖ و دﯾﺪﮔﺎه ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺗﺎرﯾﺦ ﻫﻨﺮ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ. اﻣﺮوزه ﺑﺎ وﺟﻮد آﺛﺎر ارزﺷﻤﻨﺪ ﻣﺘﻨﻮع ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه در ﺳﺮزمین های ﺟﻬﺎن اﺳﻼم، ﭼﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل، ﻟﺰوم ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﭘﮋوﻫﺶ ﮔﺴﺘﺮده در ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻋﻤﯿﻖ، ﺣﻔﻆ و اﺷﺎﻋﻪ آﻧﻬﺎ و ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﯾﮕﺮ ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن ﺟﻬﺎن اﻣﺮوز، ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ آﺛﺎر ﻫﻨﺮي، ﺑﻪ وﯾﮋه در زﻣﯿﻨﻪ ﻫﻨﺮﻫﺎي دﺳﺘﯽ از ﺳﻮي ﻣﺘﺸﺮﻗﯿﻦ، ﺟﻬﺎن ﮔﺮدان و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داران آﺛﺎر ﻫﻨـﺮي، از ﺳﺮزﻣﯿﻨﻬﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺧـﺎرج و در ﻣﻮزه ﻫﺎ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎي اروﭘﺎﯾﯽ و آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﯽ ﺷﻮد . ﻣﺠﻤﻮع اﯾﻦ آﺛﺎر ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺑﺴﯿﺎري را از دﯾﮕﺮ ادﯾﺎن و ﺳﺮزمین ها، ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﮐﺮده و ﺑﯿﺶ از ﻧﯿﻢ ﺳﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﭘﮋوهش های ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﮔﺴﺘﺮده اي از ﺳﻮي ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ و اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﺟﻬﺎن ﻏﺮب ﺑﺮ روي آﺛﺎر ﺑﻪ وﯾﮋه آﺛﺎر ﻫﻨﺮ اﯾﺮان، ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. ﻟﺰوم ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻘﯿﻖ وﯾﮋه درآﺛﺎر ﻫﻨﺮﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ، ﺣﺪود ﯾﮏ دﻫﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺳﻮي ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان اﯾﺮاﻧﯽ، اﺣﺴﺎس ﺷﺪه و ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ، دﯾﺪﮔﺎه ﻫﺎ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎي ﻧﻬﻔﺘﻪ در آﺛﺎر ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ داراي اﻋﺘﺒﺎر و اﻫﻤﯿﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺪﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻃﺮح ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻨﯿﺎدي و اﺳﺎﺳﯽ درﺧﺼﻮص ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در آﺛﺎر ﻫﻨﺮي دوران اﺳﻼﻣﯽ، آﻧﻬﺎ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻨﻮع ﺷﻌﺒﺎت ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ، ﺷﯿﻮه ﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ و ﻣﻮاد و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎررﻓﺘﻪ، ﺑﺮرﺳﯽ و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي نمود.
اﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮرﺳﯽ و ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎي ﻣﺤﻮري، ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ، ﺗﻠﻔﯿـﻘﯽ و ﻣﺤﺘـﻮاﯾﯽ ﭘﯿـﺮاﻣﻮن: ﻫﻨـﺮ ﮐﺘـﺎب آراﯾﯽ و ﻧﺴـﺦ ﺧﻄﯽ ﻗـﺮآﻧﯽ و ﻣﺼﻮر ادﺑـﯽ و ﻣـﺬﻫﺒﯽ؛ ﺗـﺰﯾﯿﻨﺎت و ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﻨـﺪي ﺳـﺎﺧﺘﺎري و اﺻـﻮﻟﯽ ﺑﻨـﺎﻫﺎ و ﻣﻌﻤﺎري اﺳـﻼﻣﯽ؛ ﺗـﺰﯾﯿﻨﺎت و ﺷﯿﻮه ﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ آﺛـﺎر ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ و دستی از ﻗﺒﯿﻞ، ﺳﻔﺎل، ﮐﺎﺷﯽ، ﻓﺮش و ﻣﻨﺴﻮﺟﺎت، ﻓﻠﺰ، ﺷﯿﺸﻪ و … و ﺑﺮرﺳـﯽ ﻣﺒـﺎﻧﯽ ﺣﮑﻤـﯽ، ﻓﻠﺴـﻔﯽ، ﻣﺬﻫﺒـﯽ، اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨـﮕﯽ ﮐﻠﯿﻪ آﺛﺎر ﻫﻨـﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺮﺟﻤﻪ اﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﮐﻪ در ﺑﺎب ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻨﺠﺎﻧﺐ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺣﻮزه ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ دﻏﺪﻏﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺣﻮزه ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ دارﻧﺪ. در ﺧﺼﻮص ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻧﯽ وﯾﺮاﯾﺶ ﻣﺘﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه و آﻣﺎده ﺳﺎزي ﮐﺘﺎب از ﻫﻤﻪ دوﺳﺘﺎن و اﻓﺮادي ﮐﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﻤﯿﺎري ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ در ﻗﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎب ﭘﯿﺶ رو آﻣﺎده ﺷﻮد و در اﺧﺘﯿﺎر دوﺳﺘﺎران اﻫﻞ ﻫﻨﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺗﺸﮑﺮ و ﻗﺪرداﻧﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﻣﯿﺪوارم ﻣﻄﺎﻟﺐ آن ﻣﻔﯿﺪ و ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻨﺎد اﻫﻞ ﻫﻨﺮ و مطالعه قرار گیرد.
